Οδηγίες για τις Εξετάσεις Γλώσσας – Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο
Στις 30 Μαΐου 2022 λήγει το σχολικό έτος για τα γυμνάσια της χώρας.
Στο γυμνάσιο, τα μαθήματα της Νεοελληνικής Γλώσσας και της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Κείμενα) θα εξεταστούν μαζί (συνεξέταση). Ουσιαστικά, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα λάβουν 2 εξεταστικά δοκίμια την ίδια μέρα. Το πρώτο θα αφορά τη Νεοελληνική Γλώσσα και το δεύτερο τη Νεοελληνική Λογοτεχνία αντίστοιχα.
Όσον αφορά τη δομή του εξεταστικού δοκιμίου, αυτή θα είναι η εξής:
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
- Μη λογοτεχνικό κείμενο (σε γραπτό ή πολυτροπικό κώδικα) που θα συνοδεύεται από εισαγωγικό σημείωμα και θα σχετίζεται με τις θεματικές ενότητες κάθε τάξης.
- Ένα θέμα κατανόησης του κειμένου (6 μονάδες)
- Ένα αυτοτελές θέμα δομής και γλώσσας (4 μονάδες) ή ένα θέμα με δύο υποερωτήματα (2 + 2 μονάδες)
- Ένα θέμα παραγωγής γραπτού λόγου από 150-200 λέξεις για την Α’ Γυμνασίου, 200 – 250 λέξεις για τη Β’ Γυμνασίου και έως 300 λέξεις για τη Γ’ Γυμνασίου, σε επικοινωνιακό πλαίσιο (10 μονάδες)
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
- Λογοτεχνικό κείμενο (διδαγμένο) με κατάλληλο εισαγωγικό σημείωμα. Στη Γ’ Γυμνασίου υπάρχει η δυνατότητα να τεθεί και αδίδακτο κείμενο.
- Ένα θέμα κατανόησης του κειμένου (6 μονάδες)
- Ένα θέμα δομής και γλώσσας (6 μονάδες)
- Ένα θέμα παραγωγής γραπτού λόγου 50-80 λέξεων για την Α’ Γυμνασίου, 100-120 για τη Β’ Γυμνασίου και 100-200 για τη Γ’ Γυμνασίου. Δίνεται η δυνατότητα επιλογής μεταξύ ενός θέματος αναγνωστικής ανταπόκρισης και ενός δημιουργικής γραφής. (8 μονάδες)
Όσον αφορά την Νεοελληνική Γλώσσα, στο 1ο Θέμα οι μαθητές θα πρέπει να είναι σε θέση να εντοπίζουν και να παράγουν πληροφορίες (π.χ. αιτίες, συνέπειες, βασικό νόημα κ.ά.) σε σχέση με το νόημα και το επικοινωνιακό πλαίσιο του κειμένου.
Στο 2ο Θέμα, και συγκεκριμένα στο πρώτο υποερώτημα, οι μαθητές θα πρέπει να μπορούν να εντοπίσουν τη δομή του κειμένου ή της παραγράφου, ενώ θα πρέπει να μπορούν να μιλήσουν για τη συνοχή και την αλληλουχία του κειμένου (π.χ. διαρθρωτικές λέξεις). Στο δεύτερο υποερώτημα το ενδιαφέρον στρέφεται στη γλώσσα, δηλαδή σε γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα ανά τάξη, ή σε στοιχεία στίξης, σημασίας λέξεων κ.ά.
Τέλος, στο 3ο Θέμα οι μαθητές θα πρέπει να μπορούν να παράγουν δικό τους κείμενο ενταγμένο σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο (π.χ. άρθρο, επιστολή) στο οποίο να συζητούν αιτίες, φαινόμενα, συνέπειες ή τρόπους αντιμετώπισης φαινομένων που σχετίζονται με τις θεματικές ενότητες κάθε τάξης. Επίσης, κρίνεται σημαντικό οι μαθητές να μπορούν να μοιραστούν τις προσωπικές τους απόψεις.
Στη Λογοτεχνία, το 1ο Θέμα εξετάζει την αντιληπτική ικανότητα των μαθητών σε σχέση με το περιεχόμενο του κειμένου, π.χ. ερωτήσεις κατανόησης για την ιστορία του κειμένου, τους ήρωες, την εξέλιξη ή το τέλος/ηθικό δίδαγμα. Επίσης, μπορεί να τίθεται θέμα σύγκρισης του κειμένου με κάποια εικόνα ή συζήτησης σχετικά με τη διαχρονία ενός φαινομένου.
Στο 2ο Θέμα της Λογοτεχνίας, στο επίκεντρο βρίσκονται ζητήματα όπως οι επιλογές του συγγραφέα για τη μορφή του κειμένου, οι αφηγηματικές τεχνικές, τα εκφραστικά μέσα και τα σχήματα λόγου.
Στο 3ο Θέμα, εάν επιλεγεί το θέμα αναγνωστικής ανταπόκρισης, τότε οι εξεταζόμενοι θα πρέπει να εντοπίζουν, να συζητούν, να αναλύουν και να συγκρίνουν ιδέες που παρουσιάζονται στο λογοτεχνικό κείμενο. Στο ερώτημα αυτό σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η κριτική ικανότητα των μαθητών ως προς την άντληση στοιχείων από τη σύγχρονη πραγματικότητα, αλλά και η δυνατότητα ανάπτυξης της ενσυναίσθησης σε σχέση με τους ήρωες των κειμένων. Ωστόσο, εάν επιλεγεί το θέμα της δημιουργικής γραφής, οι μαθητές θα πρέπει να μπορούν να αφηγηθούν ίσως την ιστορία που διάβασαν από διαφορετική οπτική ή να συμπληρώσουν το κείμενο με μια διαφορετική εξέλιξη ή γενικά να δημιουργήσουν ένα δικό τους πρωτότυπο κείμενο (ποίημα ή πεζό) στο οποίο να εκφράζουν σκέψεις και συναισθήματα σε σχέση με ό,τι έχουν διαβάσει.
Για κάθε μέρος (Νεοελληνική Γλώσσα – Νεοελληνική Λογοτεχνία) ο διαθέσιμος χρόνος ορίζεται στη 1,5 ώρα. (Σύνολο: 3 ώρες)
