Tips για την Εξέταση Γλώσσας – Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο
Η εξέταση είναι κειμενοκεντρική. Αυτό σημαίνει ότι οι απαντήσεις -ως επί το πλείστον- θα πρέπει να αντληθούν μέσα από τα κείμενα.
Βεβαιωθείτε πως έχετε σημειώσει σωστά την ύλη που σας έχει δώσει ο καθηγητής ή η καθηγήτριά σας στο σχολείο καθώς θα εξεταστείτε αποκλειστικά σε αυτή. Αν για παράδειγμα η καθηγήτριά σας σάς έχει πει ότι στην ύλη έχετε τις ενότητες 1-6 στη Νεοελληνική Γλώσσα Α’ Γυμνασίου, τότε είναι απίθανο να συναντήσετε Δευτερεύουσες Προτάσεις (Ενότητες 8 και 10) στις εξετάσεις.
- Σε περίπτωση που σας ζητηθεί να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο (Περίληψη) μην αμελήσετε να ακολουθήσετε τα βήματα που έχετε διδαχθεί. Κάθε βήμα έχει τη σημασία του για την δημιουργία μιας εύστοχης περίληψης. Φροντίστε να χρησιμοποιήσετε τις στερεότυπες φράσεις που έχετε διδαχθεί (π.χ. Το παραπάνω κείμενο αναφέρεται…, Ο συγγραφέας καταλήγει… κ.ά.) και διαρθρωτικές λέξεις (π.χ. Επιπρόσθετα, Επίσης, Αντιθέτως κ.ά.)
- Στις ερωτήσεις κατανόησης βεβαιωθείτε πως έχετε αντιληφθεί πλήρως το ζητούμενο και αναζητήστε το με κριτική ματιά σε όλη την έκταση του κειμένου υπογραμμίζοντας και κρατώντας σημειώσεις. Φροντίστε η απάντησή σας να έχει συνοχή, συμπεριλάβετε ό,τι θεωρείτε πως αρμόζει στην απάντησή σας και αποφύγετε τις επαναλήψεις.
- Για το 2ο Θέμα της Νεοελληνικής Γλώσσας θα πρέπει να είστε σε θέση να γνωρίζετε, να εντοπίζετε και να σχολιάζετε τα γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα που έχετε διδαχθεί φέτος. Όσον αφορά τη δομή του κειμένου θα πρέπει σίγουρα να μπορείτε να εντοπίσετε: Πρόλογο, Κυρίως Θέμα, Επίλογο. Όσον αφορά την παράγραφο: Θεματική Πρόταση, Λεπτομέρειες και Κατακλείδα (η οποία ίσως να λείπει).
- Στο θέμα παραγωγής λόγου, θυμηθείτε τι πρέπει να συμπεριλάβετε στο κείμενό σας με βάση το επικοινωνιακό πλαίσιο που σας τίθεται (π.χ. Αν έχω άρθρο, θα πρέπει να έχω και τίτλο!). Προτού ξεκινήσετε να γράφετε, βεβαιωθείτε με αλλεπάλληλες αναγνώσεις ότι έχει κατανοήσει πλήρως το ζητούμενο και δομήστε τη σκέψη σας. Η δόμηση της σκέψης είναι το Α και το Ω! Αφού το κάνετε αυτό φτιάξτε ένα πρόχειρο σχεδιάγραμμα ακολουθώντας τη δομή ενός τυπικού κειμένου (Πρόλογος, Κυρίως Θέμα, Επίλογος). Αποφύγετε επαναλήψεις και πισωγυρίσματα. Ολοκληρώστε το επιχείρημά σας κι έπειτα προχωρήστε παρακάτω.
Να κάνετε παραγράφους!
Να προσέχετε τα γράμματά σας!
Ένα προσεγμένο γραπτό κερδίζει τις εντυπώσεις…
- Στο λογοτεχνικό κείμενο η ανάγνωσή σας θα πρέπει να είναι προσεκτική! Σίγουρα, η ερώτηση κατανόησης θα σας θυμίσει κάτι που ήδη έχει ειπωθεί στο μάθημα του σχολείου. Επιστρατεύστε το νου σας μετά την προσεκτική ανάγνωση για να αντιληφθείτε πλήρως το ζητούμενο και αξιοποιήστε στερεότυπες φράσεις για τη δόμηση της απάντησης (π.χ. Στο παραπάνω κείμενο…). Αποφύγετε τις πρόχειρες και χωρίς συνοχή απαντήσεις.
- Στο 2ο Θέμα σίγουρα θα σας τεθεί κάποια ερώτηση για τις αφηγηματικές τεχνικές (π.χ. αφήγηση, περιγραφή, διάλογος, μονόλογος) ή τον χρόνο της αφήγησης (π.χ. προλήψεις, αναλήψεις κ.ά.). Πιθανότατα, να πρέπει να εντοπίσετε σχήματα λόγου, όπως η προσωποποίηση, η μεταφορά και η παρομοίωση. Μην ξεχάσετε τις κινητικές, οσφρητικές και ακουστικές εικόνες!
- Αν επιλέξετε το ζητούμενο αναγνωστικής ανταπόκρισης (συνήθως το α) στο 3ο Θέμα να είστε έτοιμοι/ες να αξιοποιήσετε πληροφορίες μέσα από το κείμενο τις οποίες θα πρέπει να σχολιάσετε, να συγκρίνετε ή να συσχετίσετε. Επομένως, θα πρέπει να δείτε ένα θέμα από μια σφαιρική και κριτική οπτική.
- Αν επιλέξετε το ζητούμενο δημιουργικής γραφής (συνήθως το β) στο 3ο Θέμα αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη! Προσέξτε, όμως, το κείμενο που θα δημιουργήσετε να ανταποκρίνεται στα ζητούμενα την εκφώνησης. Όταν ζητείται διάλογος, θέλουμε το σημαδάκι (-) που δηλώνει την αλλαγή προσώπου. Αν ζητηθεί ποίημα, φυσικά ο λόγος δεν μπορεί να είναι πεζολογικός.
Καλή Επιτυχία
και
Καλά Αποτελέσματα!
Δείτε τις εξετάσεις σαν μια δημιουργική διαδικασία που θα σας πάει «παρακάτω»!