Γενική Παρουσίαση του Εξεταστικού Δοκιμίου
Για την εξέταση του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας & Λογοτεχνίας δίνονται στους μαθητές δύο (2) ή τρία (3) αδίδακτα κείμενα με συνολική έκταση έως τρεις (3) σελίδες. Από αυτά μόνο το ένα (1) είναι Λογοτεχνικό. Τα κείμενα ανήκουν σε διαφορετικό κειμενικό είδος και μπορούν να συνοδεύονται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα. Για τα κείμενα αυτά υπάρχουν συνολικά τέσσερα (4) θέματα προς απάντηση με στόχο οι υποψήφιοι να κατανοήσουν το περιεχόμενό τους, να ερμηνεύσουν και να αξιολογήσουν στάσεις, ιδέες και αξίες.
Τα Θέματα
Το 1ο θέμα, που σχετίζεται με τα μη Λογοτεχνικά Κείμενα, αφορά τη συνοπτική νοηματική απόδοση (εστιασμένη περίληψη) είτε μέρους του κειμένου είτε απόψεων που διατυπώνονται στο κείμενο. Βαθμολογείται με 20 μονάδες.
Το 2ο θέμα σχετίζεται με τα μη Λογοτεχνικά Κείμενα και αναλύεται σε τρία (3) ερωτήματα εκ των οποίων κάποια μπορεί να είναι κλειστού τύπου ή να ζητούν αιτιολόγηση των απαντήσεων. Ένα από αυτά μπορεί να διαιρείται σε δύο (2) υποερωτήματα.
Τα ερωτήματα αυτά αφορούν το πλαίσιο των κειμένων, την ερμηνευτική προσέγγιση στάσεων, ιδεών, βασικών θέσεων και σκοπών του συντάκτη, την αξιολόγηση της συνάφειας ιδεών, επιχειρημάτων, τίτλων και υποτίτλων που θέτει κάποιο από τα κείμενα, τον εντοπισμό και τη συσχέτιση κειμενικων δεικτων με βάση τους οποίους οργανώνεται το κείμενο, την αναγνώριση και ερμηνευτική προσέγγιση του τρόπου σύνδεσης και οργάνωσης ιδεών, προτάσεων, παραγράφων και τη σύγκριση των μη λογοτεχνικών κειμένων αναφορικά με τις θέσεις, την πειστικότητα, την πραγμάτευση του θέματος και την αποτελεσματική μετάδοση του νοήματός τους. Το θέμα βαθμολογείται με 35 μονάδες οι οποίες επιμερίζονται ανάλογα με τη βαρύτητα σε κάθε ερώτημα, π.χ. 15+10+10.
Το 3ο θέμα σχετίζεται με το Λογοτεχνικό Κείμενο και αφορά την παραγωγή ερμηνευτικού σχολίου. Με το ερμηνευτικό σχόλιο επιδιώκεται οι υποψήφιοι να αναπτύσσουν κρίσιμα θέματα και ερωτήματα αξιοποιώντας τους κειμενικούς δείκτες και στοιχεια του συγκειμενου. Επίσης, στοχεύεται η κριτική τοποθέτηση και ανταπόκριση τους στα θέματα παρουσιάζοντας και τεκμηριώνοντας τις προσωπικές τους θέσεις. Το θέμα βαθμολογείται με 15 μονάδες και η έκταση της απάντησης κυμαίνεται από 100 έως 200 λέξεις.
Το 4ο θέμα σχετίζεται με τα μη Λογοτεχνικά Κείμενα και με αυτό εξετάζεται η παραγωγή γραπτού κριτικού λόγου. Η έκταση του κειμένου που θα παραγάγουν οι μαθητές κυμαίνεται από 300 έως 400 λέξεις και το κείμενό τους θα πρέπει να εντάσσεται σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο. Μέσα από το θέμα αυτό ζητείται από τους υποψηφίους να αναπτύξουν την τεκμηριωμένη προσωπική τους γνώμη και να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν με θέσεις, προβλήματα, στάσεις, στερεότυπα και προκαταλήψεις που τίθενται στο κείμενο αναφοράς. Το θέμα βαθμολογείται με 30 μονάδες.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, ο παραπάνω τρόπος εξέτασης θα ισχύσει από το ακαδημαϊκό έτος 2023-24 και εφεξής.
